نقشه خوانی و اهمیت یادگیری آن

به گزارش روابط عمومی شرکت ساختمانی بانک ملت،  توانایی خواندن نقشه های ساختمانی یک مهارت است.در هر قسمتی از صنعت ساخت و ساز که فعالیت کنید چه پیمانکار عمومی باشید و یا مهندس ناظر، در هر صورت توانایی خواندن نقشه های ساختمانی موضوعی است که باید آن را فراگرفته باشید.

یاد گیری نحوه ی مطالعه نقشه های ساختمانی یک لزوم اساسی برای کسانی است که بخواهند در پروژه های ساخت و ساز فعالیت نمایند.نقشه های ساختمانی بنابر موقعیت و شرایط نقشه ممکن است آسان و یا بسیار دشوار باشد، بنابراین درک و تفسیر دقیق نقشه ها برای بهبود روند پروژه و اجرای دقیق و کارآمد آن بسیار حائز اهمیت است. این مهارت نه تنها موجب پیشرفت شما در حوزه ی کاری شده بلکه ارزش شما را در موقعیت کاریتان بیشتر می کند.

اصول نقشه خوانی

در این قسمت قصد داریم تا اصول اولیه ی نقشه خوانی را بیان کرده و چگونگی تفسیر اطلاعات نقشه را ارائه دهیم.

نقشه های ساختمانی دو بعدی ترسیم هستند

دسته ای از نقشه های ساختمانی پلان های دو بعدی معماری هستند که جزئیات یک پروژه را نشان می دهند. این نقشه ها تصویر درست و کاملی از آنچه باید ساخته شود را به نمایش می گذارد. در پلان اطلاعاتی نظیر ابعاد هر قسمت، محل قرگیری هر بخش  و موارد بسیار دیگری که برای ساخت و ساز لازم است، مشخص شده تا از اجرای درست و دقیق پروژه مطابق با نقشه اطمینان حاصل شود.

علاوه بر موارد نظیر جانمایی و ابعاد هر قسمت در نقشه های ساختمانی، مواردی دیگری نیز بیان می شوند که تکنیک های اندازه گیری و نصب قطعات و استانداردهای مربوطه را نشان داده و پیمانکاران و کارگران باید طبق این نقشه ها عمل نمایند تا کار دقیق و به درستی جلو رفته و در نهایت ساختمان ساخته شده با نقشه ها مطابقت داشته باشد.

نقشه های ساختمانی در ابعاد مختلف ارائه می شوند

با توجه به وسعت پروژه ، ممکن است برخی نقشه ها در ابعاد بسیار بزرگ چاپ شده و برخی نیز در اندازه های معمولی پرینت شوند. با توجه به اینکه تکنولوژی همواره در حال پیشرفت و فراگیر شدن است و کل فعالیت های بشر را تحت تاثیر خود قرار داده صنعت ساختمان نیز از فناوری های روز بی بهره نبوده و بسیاری از مهندسان، مشاوران، پیمانکاران و تمامی فعالان این حوزه، مایل به استفاده از تکنولوژی های روز می باشند چرا که امکان ویرایش سریع تر و به اشتراک گذاری داده ها و نقشه ها در دنیای دیجیتال میسر تر است.

صرف نظر از این که ارائه نقشه ها به صورت دیجیتالی و یا چاپی باشد، درک درست از نقشه های ساختمانی اولویت اصلی است.

از ساخت یک خانه ی کوچک مسکونی گرقته تا احداث مجتمع های بزرگ لازم است تا با توجه به نقشه های ارائه شده، نقشه خوانی دربه درستی انجام شده و مفهوم صحیحی از آن چه قرار است اجرا گردد، درک شود. سپس با توجه به نقشه ها، مصالح مورد نظر و هزینه ی مربوط به آن ها و هم چنین زمانبندی مناسب برای اجرای هر مرحله از سخت و ساز تعیین شده و نسبت به اخذ مجوز های لازم اقدام شود.

هر پروژه ای شرایط منحصر به فردی دارد بنابراین لازم است تا نقشه به درستی تفسیر شود. در واقع تفسیر نقشه بین عوامل ساخت یک پروژه مانند استفاده از یک زبان خاص توسط قشر خاصی از جامعه است که این زبان برای آن ها مشترک بوده و با استفاده از آن می توانند اطلاعات را به یکدیگر منتقل نمایند. لازم به ذکر است برای ارائه ی زمانبندی صحیح و برآورد درستی از هزینه های پروژه، نقشه خوانی درست و درک صحیحی از طرح ارائه شده لازم و ضروری است.

مجموعه ای از نقشه های ساختمانی شامل چه مواردی می شود؟

هنگام یادگیری نقشه خوانی پلان های ساختمان، ایجاد ذهنیت صحیحی از آن چه در نقشه نوشته شده است بسیار مهم است. نقشه های ساختمانی معمولا شامل قسمت های صفحه ی اصلی، بخش عنوان، نکته های کلیدی، یادداشت های عمومی، نسخه های تجدید نظر شده،علائم اختصاری و مقیاس نقشه هستند.

صفحه ی اصلی

در این قسمت از نقشه، پلان اصلی مشخص می شود و قسمت های دیگر نقشه مانند بخش عنوان، نکته های کلیدی، یادداشت های عمومی، نسخه های تجدید نظر شده،علائم اختصاری و مقیاس نقشه نیز در این صفحه آورده می شوند.

بخش عنوان

هر نقشه ای شامل قسمتی برای عنوان است و معمولا در ابتدای مجموعه ای از نقشه ها آورده می شود. اگر دریک پروژه ی ساختمانی فعالیت می کنید قبل از شروع به احداث پروژه این قسمت ها را مطالعه نمایید.شکل، اندازه، و محل قرار گرفتن این بخش در نقشه ها متفاوت بوده و این قسمت حاوی اطلاعاتی در مورد پروژه مانند طراح، شرکت طراح، مقیاس نقشه، شماره برگه، تاریخ تجدید نظر، تاریخ ترسیم طرح و مواردی از این قبیل می باشد.

در قسمت اول از بخش عنوان ، نام، شماره و آدرس طراح ارائه می شود و اطلاعات این بخش امکان تشکیل پرونده و سازماندهی آن ها را فراهم می کند.قسمت دوم این بخش شامل تاریخ و محل امضا می باشد. و قسمت ینیز برای ارجاع به نقشه های دیگر در نظر گرفته می شود تا در صورتی که قسمتی از یک پلان به نقشه های دیگر مزتبط بوده و وابسته است، مشخص شود.

قسمت تجدید نظر

هر زمان که به نقشه تغییراتی اعمال شود می بایست نقشه مجددا طراحی شده و تغییرات در نسخه جدید ذکر شود. هم چنین نوشتن تاریخ تغییرات در نقشه لازم است.

مقیاس ترسیم

نقشه ها در مقیاس های مختلفی رسم می شوند که معمولا این مقدار برای پلان ها عدد یک به صد می باشد. بنابراین در هنگام ترسیم نقشه ها لازم است تا مقیاس نقشه نوشته شده تا با توجه به آن ابعاد واقعی به دست آیند.

یادداشت های کلیدی

در این قسمت مشخصات و جزئیات نقشه وهم چنین اطلاعاتی که طراح فکر می کند به درک بهتر نقشه کمک می کند، ارائه می شوند.

یادداشت های عمومی

در این قسمت یادداشت های عمومی مربوط با اطلاعات فنی ارائه شده که برای کل نقشه کاربرد دارد.

علائم اختصاری

در این قسمت علائم و مفاهیم اختصاری که در نقشه به کاربرده شده معرفی می شوند. برخی علایم، نمادهای کلی هستند که در تمام نقشه یک مفهوم دارند اما ممکن است برخی دیگر از علائم توسط شرکتی خاص استفاده گردند که در این حالت حتما آن مولفه باید معرفی گردد تا ذهنیت درستی از نقشه شکل بگیرد. نکته ی دیگری که باید به آن توجه شود این است که نقشه ی مورد مطالعه جزو چه دسته ای از نقشه هاست . به طور کلی در هر پروژه ای شامل نقشه های معماری، نقشه های سازه ای و نقشه ی تاسیسات است و هریک از این دسته ها خود شامل چند نوع نقشه می شوند برای نمونه نقشه ی معماری خود شامل نقشه ی پلان، نما، برش و موقعیت می باشند. در هریک از این نقشه ها ممکن است علایمی به کار روند که در آن نقشه یک مفهوم و در نقشه ی دیگر مفهوم دیگری دارد. بنابر این توجه به نوع نقشه و نماد اختصاری مطابق با آن بسیار حائز اهمیت است.